Definitie
Een leerlingenstage is een begeleid buitenschools leerproces van enkele dagen tot enkele weken.
Gedurende deze periode gaan de leerlingen van de richting haarzorg of esthetische lichaamsverzorging onder begeleiding van een stagementor en een stagebegeleider kennis maken met het werkveld en ervaringen opdoen.
Doelstellingen
De praktijkklas is en blijft een simulatiecontext. De doelstellingen van de stages zijn de leerplandoelstellingen in een reële context te concretiseren.
Inzake kennis, vaardigheden en attitudes kunnen leerlingen o.m. volgende doelstellingen via een leerlingenstage bereiken.
Kennis
- de schoolse kennis kunnen gebruiken en integreren binnen een bedrijfssituatie
- inzicht krijgen in de realiteit van het bedrijfsleven
- kennis maken met bedrijfsculturen
- rapporteren
Vaardigheden
- theorie in praktijk omzetten
- adequaat leren omgaan met producten en apparaten
- zich kunnen aanpassen aan het werkritme
- praktische vaardigheden ontwikkelen
- beroepsmethodiek in de praktijk toepassen
Attitudes
- zin voor orde, zorg, netheid en stiptheid
- bereidheid tot werken in teamverband
- sociale en communicatieve vaardigheden
- omgaan met gezag
- zin voor organisatie en efficiëntie
- verantwoordelijkheid dragen
- streven naar kwaliteit van het geleverde werk
- initiatief nemen en correct reageren op arbeidssituaties
- zich assertief gedragen
- veiligheids-, gezondheids- en hygiënevoorschriften consequent toepassen
- rekening houden met milieuvoorschriften
- oog hebben voor ergonomische aspecten van het beroep
Organisatie van stages
Bij de organisatie van stages komen volgende actoren aan bod:
- de leerling-stagiair
- de ouders (bij minderjarigen)
- de schooldirectie
- de stagegever
- de stagementor
- de stagebegeleider
- de stagecoördinator
Stagegever
De stagegever is diegene die zijn salon (kappers- of schoonheidssalon) openstelt voor en medewerking verleent aan de stages van de leerlingen. De stagegever is meestal de zaakvoerder die de stageovereenkomst mee ondertekent.
Stagementor
De stagementor is het personeelslid van de stagegever dat belast is met het onthaal en de praktische begeleiding van de stagiair op de werkvloer. De stagegever en stagementor kunnen één en dezelfde persoon zijn.
Stagebegeleider
De stagebegeleider is een personeelslid van de school dat belast is met de voorbereiding, het toezicht en de pedagogische begeleiding van de leerling-stagiair.
Het zijn de stagementor en -begeleider die in onderlinge verstandhouding de diverse stagetaken vastleggen.
De stagebegeleider informeert de leerling over de doelstellingen, de evaluatiecriteria, de duur, de periode, het verloop en de plaats van de stage.
De stagebegeleider bezoekt geregeld de stageplaats en staat in voor de evaluatie van de stage in overleg met de stagementor.
De stagebegeleider signaleert vroegtijdig knelpunten m.b.t. de stage aan de stagecoördinator en/of de schooldirectie en de klassenraad.
Stagecoördinator
Het succesvol verloop van stages hangt af van de interactie tussen een reeks actoren: directie, technisch adviseur-coördinator, technisch adviseur en leerkrachten die tot een verantwoorde en evenwichtige taakverdeling komen. Overleg over elkaars ziens- en handelswijze is nodig om het werk op elkaar af te stemmen. Bovendien werkt in teamverband voorbereiden en begeleiden van stageactiviteiten motiverend en het verzekert de noodzakelijke continuïteit.
Van de stagecoördinator wordt verwacht dat hij/zij voor de nodige coördinatie binnen het team van stagebegeleiders instaat. De coördinatietaken zijn uiteenlopend en variëren van geval tot geval.
Prospectie van stageplaatsen
De keuze van geschikte stageplaatsen is uiterst belangrijk voor de verwezenlijking van de stagedoelstellingen. Daarom dient de nodige aandacht besteed te worden aan een zorgvuldige prospectie en selectie van stageplaatsen. Dit is geen beslissingsrecht van één persoon maar een onderdeel van het teamwerk rond de stageorganisatie. Zowel directie, technisch adviseur-coördinator, technisch adviseur, stagebegeleiders, en alle andere leerkrachten kunnen stageplaatsen aanbrengen. Een kapsalon of schoonheidsinstituut kan zich echter ook kandidaat stellen om als stageplaats op te treden.
Het is echter niet aangewezen dat de leerlingen zelf naar een stageplaats moeten zoeken. Zij kunnen wel voorstellen formuleren, maar de contacten worden door de school gelegd.
Goede stageplaatsen moeten aan een aantal basisvoorwaarden voldoen:
- betrouwbaar zijn
- de wettelijke voorschriften volgen
- de stageactiviteiten moeten in overeenstemming zijn met de stagedoelstellingen
- het aantal stagiairs moet in verhouding staan tot het aantal werknemers - stagiairs mogen geen goedkope werkkrachten zijn
- de stagementor moet voldoende tijd en ruimte krijgen voor de begeleiding van de leerling-stagiair
- er moet voldoende kwalitatieve uitrusting en apparatuur beschikbaar zijn
- de stageplaats moet bij voorkeur binnen een redelijke afstand van de woonplaats van de stagiair liggen
- de stagementor moet voldoende tijd kunnen vrijmaken voor contacten met de stagebegeleiders
De school zoekt stageplaatsen waarvan de kwaliteit gegarandeerd is. Van elke stageplaats maakt de school een exact profiel en verwerkt deze in een stagedatabank. Zo kan later gemakkelijk nagegaan worden of het profiel van de stageplaats bij het profiel van de leerling past.
Na iedere stageperiode moet de stageplaats door de stagebegeleider en door de stagiair geëvalueerd worden. Stageplaatsen waarvan blijkt dat de doelstellingen er niet kunnen bereikt worden, of waarvan blijkt dat er onvoldoende begeleiding voor de leerling is, worden geschrapt.
Opdat elke vorm van belangenvermenging zou worden vermeden, zijn eveneens uitgesloten :
- stage in een kapsalon of schoonheidsinstituut, uitgebaat of beheerd door een persoon die tevens lid is van het bestuurs- of onderwijzend personeel van de school van de leerling-stagiair
- stage ten huize van leden van het bestuurs- of onderwijzend personeel van de school van de leerling-stagiair, van hun partners of van hun bloed- of aanverwanten tot en met de tweede graad
- stage in een organisatie uitgebaat of beheerd door personen die het ouderlijk gezag over de leerling-stagiair uitoefenen of hem in rechte of in feite onder hun bewaring hebben of door bloed- of aanverwanten tot en met de tweede graad
Leerlingenstageovereenkomst
Een leerlingenstage wordt gebaseerd op een leerlingenstageovereenkomst (op papier of digitaal). De stage kan niet gebaseerd zijn op een gewone arbeidsovereenkomst of een overeenkomst voor tewerkstelling voor studenten (met uitzondering voor leerlingen in een Se-n-Se TSO).
De leerlingenstageovereenkomst wordt gesloten tussen drie partijen: de leerling-stagiair, de onderwijsinstelling en de stagegever. Deze overeenkomst kan slechts betrekking hebben op één leerling in één schooljaar. De overeenkomst wordt door elke partij of gevolmachtigde vertegenwoordiger ondertekend (in geval van een minderjarige leerling-stagiair: door zijn wettige vertegenwoordigers) en wordt in drie exemplaren, één voor elke partij, opgesteld vóór de aanvang van de stage.
In het geval een groot aantal leerlingen aan eenzelfde stagegever worden toegewezen, is het toegelaten om als school één overeenkomst te sluiten met deze stagegever waarop alle betrokken leerlingen met hun overeenkomstige gegevens worden vermeld. Tussen de school en elke leerling wordt daarnaast een individuele overeenkomst afgesloten, waarin naar de ene overeenkomst tussen de school en de stagegever wordt verwezen. Beide luiken vormen dan de "globale" overeenkomst. Deze werkwijze moet de administratieve last inperken. Nog een andere optie is om te werken met één tripartite overeenkomst maar waarbij de leerlingen ieder afzonderlijk tekenen in een gepersonaliseerde bijlage (zie voorstel in bijlage modelovereenkomst).
Een uniform model van leerlingenstageovereenkomst wordt niet voorgeschreven. Wel dient iedere leerlingenstageovereenkomst verplicht volgende onderdelen te bevatten:
- het ondernemingsnummer van de betrokken onderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen. Het begrip "onderneming" slaat ook op de zachte sector. Het bestaat uit 10 cijfers waarvan het eerste cijfer 0 of 1 is. Bij vermelding in de leerlingenstageovereenkomst van de gegevens inzake de stagegever, dient daarom het ondernemingsnummer, afgekort, toegevoegd: nr. KBO. xxxx.xxx.xxx; na het ondernemingsnummer wordt vermeld: "eenmanszaak" of "vennootschap"; bij stage in het buitenland wordt geen ondernemingsnummer vermeld
- het nummer van het paritair comité van de betrokken onderneming (rekening houdend met de aard van de stageactiviteiten) en indien mogelijk het RSZ-werkgeverskengetal (code werkgeverscategorie) of, bij ontstentenis van dit nummer of kengetal, de NACE-code. Deze nummers of codes moeten door de onderneming aan de school worden meegedeeld. De geldige codes zijn hier te vinden; bij stage in het buitenland (EU) wordt de NACE-code vermeld, bij stage in het buitenland (niet-EU) wordt geen nummer, kengetal of code vermeld
- de stageperiode(s), niet uitgedrukt in een totaal aantal dagen/uren doch met specificering van dag(en)/maand(en) + dagelijks begin- en einduur; desgevallend wordt vermeld welke periodes plaatsvinden binnen de bezoldigde arbeidstijd
- de stagebegeleider en de stagementor
- (in voorkomend geval) een raming van de kosten ten laste van de leerling-stagiair, m.i.v. een beschrijving van de kostenposten (bv. de verplaatsingskosten)
- de vermelding dat de stagegever het gezondheidstoezicht toevertrouwt aan de externe preventiedienst van de school of er zelf voor instaat en bekostigt, naargelang van het geval
- de vermelding dat de stagegever een werkpostfiche ter beschikking stelt van de leerling-stagiair en de school
- de geplande lijst van stageactiviteiten, die gezamenlijk wordt opgesteld door de stagebegeleider en de stagementor en die moet rekening houden zowel met de genoten schoolse opleiding en vorming als met de fysische en psychische maturiteit van de leerling
- een bijlage bevattende de resultaten van de risicoanalyse